Kurumuş çiçekleri bazen bir kitap yaprağının arasında, bazen süs eşyalarıyla bütünlenmiş bir aranjmanda buluruz. Kurutulmuş bir çiçek anılarımızda yer edinirken, çevremizi süslemekte de hep onlar kullanılmıştır.Sevdiğimiz, beğendiğimiz yada nadide çiçekleri uzun yıllar tüm güzelliğiyle koruyup sergileyebilmek için, onları kurutarak saklamaya çalıştık. İşte bu yazıda çiçeklerimizi nasıl kurutabileceğiniz hakkında bilgiler vermeye çalışacağım.
Çiçek kurutmada ilk dikkat edilecek esaslar; kurutulacak çiçeğin renginin ve şeklinin korunmasıdır. İlk önceleri kuruma koşullarında bu unsurlara dayanıklı çiçekler tercih edilirken sonraları şekil ve rengin korunmasını sağlayacak yöntemler geliştirilmiştir. Çiçek kurutmada kurutulacak bitkinin gelişme sürecindeki dönem ve toplanacağı vakit önemli yer teşkil eder. Daha iyi sonuç elde etmek için çiçekler nemin az olduğu bir günde, sabah çiği yada akşam nemi vurmadan toplanmalı ve kurutma işlemine tabi tutulmalıdır.
Çiçek kurutmada kullanılan başlıca yöntemler şunlardır:
*Hava ile kurutma
*Presleyerek kurutma
*Griselin ile kurutma
*Kumda kurutma
*Borax ile kurutma
*Silisyum ile kurutma
*Mikro dalga fırında kurutma
Hava İle Kurutma
En doğal kurutma yöntemi olan hava ile kurutma yönteminde hiçbir kimyasal kullanılmaz. Kurutma işlemi iyi hava alan, sıcak, kuru, temiz, karanlık yada loş ışıklı bir ortamda yapılmalıdır. Kurutma işlemi ne kadar sıcak ve kuru bir ortamda yapılırsa o kadar hızlı olur ve deformasyon azalır. Ayrıca ışık alan ortamlarda çiçeğin renginde solma olabilir. Bu nedenle kurutma koşulları iyi hazırlanmalıdır. İşlem sırasında kurutacağımız çiçek nem almayacak bir şekilde ters asılmalı ve süreç sırasında üzerinde oluşacak toz tabakası itinalı bir şekilde temizlenmelidir. Çiçek üzerinde oluşacak toz ve bakteriler bozulmaya neden olabilir. Hava ile kurutma yöntemiyle kurutma işlemi çiçeğin cinsine göre 2 ile 5 hafta arasında sürmektedir.
Presleyerek Kurutma
Presleyerek kurutma yönteminde çiçek preslendiği için derinliğini kaybederek yassı 2 boyutlu bir görünüme girer. Bu nedenle kalın ve etli çiçekler için uygun bir yöntem değildir. Kurutulmak istenen çiçek kurutma kağıdı arasına yerleştirilerek uygun oranda pres altına sokulur( kitap vb. ağırlıklar kullanılabilir). Kurutma süresinde kurutma kağıtları kontrol edilerek nemlenen kağıtlar değiştirilir. Presleme yöntemi ile 2 ile 4 hafta arasında kurutma yapılabilmektedir.
Griselin ile Kurutma
Griselin ile kurutma bir çok etli ve kalın yapraklı çiçek için ideal bir yöntemdir. Griselin kurutulan çiçekler uzun yıllar bozulmadan saklanabilmektedir. Bu işlem sırasında yaprak ve çiçeklerde renk değişimleri görülmektedir. Griselin solüsyonu iki ölçek sıcak suya bir ölçek griselin eklenerek elde edilir ve tatbik edilecek kaba yeterli ölçüde konulur ve çiçekler bu kaba batırılır. Kaptaki solüsyonun ölçüsü kontrol edilerek eksilme olduğunda aynı ölçüde ilave edilir. Yumuşak dokulu çiçeklerde 3 ile 6 gün süren işlem odunsu bitkilerde 6 haftaya kadar uzayabilir.
Kumda Kurutma
Hava ile kurutma bir çok çiçekte etkili olmasına rağmen tüm çiçekler bu yöntemle etkili bir biçimde kurutulamamaktadır. Presleme yöntemi de çiçeğin şeklini bozduğu için kumda kurutma yöntemi geliştirilmiştir. İşlem sırasında kullanılacak kum çok ince taneli ve içindeki minarelerden, organik maddelerden ve milden arındırılmış olmalıdır. Yıkanıp süzülen ve iyice kurutulan kum kurutulacak çiçeğe, uygun boyutlarda bir kutu içerisine 3-4 cm yüksekliğinde yayılır. Kutuya yerleştirilen çiçeğin en ince ayrıntılarına kadar işleyecek şekilde, özenli bir şekilde çiçeğin üstü tekrar 3-4 cm kum ile kapatılır. Bu şekilde kuruttuğumuz çiçeğin cinsine göre 3-5 hafta içinde kurutma işlemi tamamlanır.
Borax İle Kurutma
Kumda kurutma yöntemiyle aynı şekilde uygulanır fakat kumdan daha hafif olan borax çiçeğin şeklinin bozulmaması için tercih edilmektedir. Kuruma süreci iyi takip edilmeli kuruma gerçekleşince çiçeğimiz borax nedeniyle oluşabilecek lekelerden korunmak için bir fırça yardımıyla iyice temizlenmelidir.
Silisyumm İle Kurutma
Bu yöntemde yine kumda kurutma yöntemiyle aynıdır. Fakat; kullanılan malzemede kurutma süresini oldukça kısaltan silisyum tercih edilmektedir. Silisyum kurutma süresini çiçeğin cinsine göre 2 ile 10 güne kadar düşürmektedir. Kuruma süresi kısaldığı için renk ve şekil daha iyi korunmaktadır. Silisyum kurutma işleminde kullanılan pahalı bir materyal olmasına karşın kurutma işlemi sırasında aldığı nemden arındırılarak tekrar tekrar kullanılabilmektedir.
Mikro Dalga Fırında Kurutma
Mikro dalga fırınların geliştirilmesi ile kurutma işleminde kullanılan en yeni ve hızlı yöntemdir. Kurutma süresi dakikalar içerisinde gerçekleştiği için renk ve şeklin en üst seviyede korunduğu yöntem şu an bu yöntemdir. Fakat kuruma süresi çok kısa olduğu için sürenin ayarlanması biraz güçtür. Bitki öz suyu eğer kurutma işleminde normalden az ise iyi sonuç vermeye bilir yada biraz fazla tutulursa yine istenilen kurutma derecesi elde edilemeyebilir. Yine de bu yöntem neredeyse tüm çiçeklerde etkili sonuç vermektedir. Yapılacak denemelerle kurutma süresindeki en uygun süre tespit edilecektir.
Yazar: Gökhan Demirsan
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Teşekkürler