Everest Tepesi

EVEREST, dünyanın en yüksek doruğudur. Yüksekliği 8.848 m. Nepal-Tibet sınırında 28° kuzey enlemiyle 87° doğu boylamı arasında yer alır. Adını, ingiliz Yerölçüm Bilgini Sir George Everest’ten alır. Birinci zaman kalkerlerinden oluşan, son derece dik, kayalıklar biçiminde adeta bir piramidi andıran doruğun, kuzey-kuzeybatı yüzleri Tibet’e, güneybatı yüzü Nepal’e bakar. Kuzeybatısında Rongbuk Buzulu, batısında bu buzulun uzantısı Khumbu Buzulu, güneybatısında Nuptse Buzulu yer alır.

Doruğa ilk tırmanma girişimi, 1921′de, Yarbay C. K. Hovard Bury komutasındaki araştırma topluluğu tarafından gerçekleştirildi. Tibet’te Rongbuk Vadisi’ndeki buzulu izleyen topluluk, 6.800 m. yükseltideki Lhapka Geçidi’ni bularak, tırmanışta önemli bir adım attı. 1922′de, General C. G. Bruce yönetimindeki topluluk, önce 8.185 m’ye, daha sonra sırasıyla 8.250 ve 8.310 m yüksekliğe tırmandı. 1924 E. F. Norton, 8.500 m’ye ulaştı, ekibin öteki iki dağcısı, 8.450 m’ye çıktılarsa da kaybolarak kampa dönemediler. 1933′te, İngiliz Hugh Rutteledge; 1935′te, E. E. Shipton; 1936′da yine Ruttledge ve 1938′de, H.W. Tillman yönetimindeki dağcılar, ancak 8.580 m yüksekliğe kadar tırmanabildiler. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, Tibet’in, kapılarını yabancı araştırmacılara kapatması sonucu, bu doğrultuda tırmanma yapılamadı. Bunun üzerine Nepal’e yönelen dağcılar, buradan 1951, 1952, 1953′te üç tırmanış gerçekleştirdiler. Bunlar arasında en başarılısı, Sir John Hunt yönetimindeki ingiliz Kraliyet Coğrafya Derneği ile Alp Dağcılık Kulübü tarafından yapılanlar oldu. Topluluk, Everest’in güney doruğuna (8.765 m) vardıysa da daha öteye gidemedi. 29 Mayıs 1953′te aynı topluluktan Yeni Zedalandalı Edmund Hillary ile kılavuzu Tenzing Norgay 8.848 m’deki doruğa güneyden ulaşan ilk dağcılar oldular. 1957′de İsviçreli, 1960′ta, Tibet kökenli üç Çinli dağcı, 1963′te ABD’li dağcılar, bu kez kuzey yolunu izleyerek Everest doruğuna ulaştılar.