Doğu Avrupa kereviti ( tatlı su ıstakozu )

tatlı su ıstakozu

Doğu Avrupa kereviti (Astacus leptodactylus), Astacidae familyasından kerevit türüdür. Türkiye iç sularında yaşayan tek kerevit türü budur. Türkiye'de ve Türkçede kerevit dendiğinde akla gelen ilk türdür ve tatlı su ıstakozu adıyla da anılmaktadır. Tatlı su ıstakozu ismiyle de bilinen kerevit, Türkiye'de kültürü yapılmayan, doğal su kaynaklarından avcılık yolu ile elde edilen kabuklu bir su ürünüdür. Karın ve kıskaçları gıda olarak tüketilen ve düşük kalorili bir protein kaynağı olan kerevitin, Türkiye'deki doğal türü Astacus leptodactylus’tur. Uluabat (Apolyont) gölündeki en önemli su ürünlerinden biri de kerevittir. Geçmiş yılda ortalama 700 ton kerevit avlanmakta iken, 1986 yılındaki mantar hastalığı nediniyle kerevit üretimi neredeyse tamamen bitmiştir. Yöredeki balıkçılar son birkaç yıldır hastalığın etkisinin ordan kalkmaya başladığını ve avlanan kerevit miktarında artışlar oldiuğunu belirtmektedirler. Avlanan kerevitlerin tamamı yurtdışına ihraç edilmektedir. Vücut, başla birleşmiş göğüs (sefalotoraks) ve karın (Abdomen) olarak iki kısımdır. Sefalotoraks tek parça sert bir kabuk (Karapax) ile örtülüdür. Bu sert kabuğun başta ileriye doğru uzanan ve iki göz arasında oluşan çıkıntısına Rostrum adı verilir. Yine başta bir çift birleşik göz ile bir çift uzun anten ve bir çiftte antencik (duyu organı) bulunur. Karın tarafından bakıldığında sefalotoraksın bölümlerinin her birinden 1 çift olmak üzere 5 çift yürüme bacağının çıktığı görülür. Bunlardan birinci çiftin uçları fevkalade gelişmiş ve uçları makas şeklini almıştır. Bunu avlarını yakalamada da kullanırlar. Altı bölümden oluşan karının her bölümünden birer çift yüzme bacağı çıkar. Vücudun son bölümünde ise, yanlarda iki çift ve ortada 1 adet olmak üzere, yüzmeyi kolaylaştıran kuyruk yelpazesi vardır. Canlı, taze, donmuş ve konserve edilerek değerlendirilirler. Ekim-Kasım'da çiftleşir, Kasım-Aralık'ta yumurtlar, Kasım-Temmuz'da yumurta gelişir, Nisan-Temmuz'ta yumurta açılır.